Bài viết được tham vấn bởi Dược sĩ Nguyễn thị Thu Hiền
Mụn trứng cá là một vấn đề phổ biến xuất hiện trong thời kỳ tuổi dậy thì, và nó có thể tạo ra không ít phiền toái và tự ti cho các bạn trẻ. Để hiểu rõ hơn về nguyên nhân hình thành mụn trứng cá trong độ tuổi này, bài viết sau đây của Nhà thuốc Việt sẽ giúp chúng ta sẽ khám phá chi tiết hơn về những yếu tố hình thành nên mụn trứng cá để các bạn trẻ có thể ứng phó và quản lý tình trạng mụn trứng cá trong giai đoạn quan trọng này của cuộc sống.
Mụn trứng cá tuổi dậy thì là gì?
Mụn trứng cá tuổi dậy thì, còn được gọi là "acne," là một tình trạng da phổ biến ảnh hưởng đến nhiều người trong giai đoạn tuổi dậy thì. Nó xuất hiện khi lỗ chân lông trên da bị tắc nghẽn bởi dầu và tế bào da chết, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển. Điều này dẫn đến sự xuất hiện của mụn trên da, bao gồm mụn đỏ, mụn mủ, và mụn đen.
Triệu chứng của mụn trứng cá tuổi dậy thì
Do sự thay đổi nội tiết tố trong cơ thể lúc dậy thì, mụn trứng cá có có thể ảnh hưởng đến sự tự tin và tâm lý của người trẻ tuổi. Tuy nhiên, triệu chứng này cũng thường tăng và giảm theo chu kỳ hormone và có thể giảm dần khi vượt qua giai đoạn dậy thì hoặc đạt độ tuổi trưởng thành.
Một số triệu chứng phổ biến của mụn trứng cá
Mụn viêm có mủ hoặc mụn nang: Điều này thường đi kèm với viêm nhiễm và sưng đỏ. Mụn này có thể chứa mủ và có khả năng gây đau, ngứa hoặc khó chịu.
Da nổi các nốt sần đỏ: Da có thể trở nên không đều, bị đỏ, và nổi lên các nốt sần nhỏ. Đây có thể là dấu hiệu của lỗ chân lông bị tắc nghẽn.
Da bị tắc lỗ chân lông: Tắc nghẽn lỗ chân lông dẫn đến sự xuất hiện của mụn nhọt (blackheads) và mụn đầu trắng (whiteheads). Mụn nhọt có chất cảng bị oxi hóa nên đen, trong khi mụn đầu trắng có chất bã nhờn tắc nghẽn bên trong.
Mụn xuất hiện nhiều ở vùng da tiết nhiều dầu: Mụn trứng cá thường tập trung ở vùng da mặt, cổ, vai và lưng, nơi có nhiều tuyến dầu. Đây là nơi mà mụn thường phát triển mạnh mẽ nhất.
Mụn đầu trắng và đầu đen: Mụn đầu trắng thường là dấu hiệu nhẹ nhàng nhất của mụn trứng cá và thường không gây đau. Mụn đầu đen thường xuất hiện khi chất bã nhờn bị oxi hóa và có màu đen.
Nguyên nhân hình thành mụn trứng cá tuổi dậy thì
Vệ sinh không đúng cách: Việc không duy trì vệ sinh da mặt sạch sẽ hoặc tắm rửa không đúng cách có thể làm tích tụ mồ hôi, bụi bẩn và bã nhờn trên da. Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn tấn công và gây mụn.
Thay đổi nội tiết tố: Trong giai đoạn dậy thì, tăng sản xuất hormone giới tính dư thừa có thể kích thích tuyến bã nhờn tăng cường hoạt động. Khi lượng bã nhờn này không được loại bỏ, chúng có thể gây tắc nghẽn lỗ chân lông và tạo điều kiện cho sự phát triển của mụn.
Tác động của các loại thuốc Tây: Sử dụng các loại thuốc Tây như corticoid, kháng sinh có thể gây nổi mụn. Các loại thuốc này nếu dùng không đúng cách hoặc lạm dụng có thể gây vấn đề da liễu.
Sử dụng sản phẩm chăm sóc da không đúng cách: Làn da trong giai đoạn này thường nhạy cảm và mong manh. Sử dụng sản phẩm chăm sóc da chứa các chất tẩy mạnh hoặc không phù hợp có thể gây kích ứng da và mụn.
Stress và căng thẳng là nguyên nhân phổ biến gây mụn trứng cá
Áp lực và căng thẳng: Trong giai đoạn này, các áp lực từ học tập, thi cử, và vấn đề gia đình thường xảy ra, và sự căng thẳng kéo dài có thể tác động xấu đến hệ thống nội tiết của cơ thể. Bởi lẽ căng thẳng ảnh hưởng đến hệ thống nội tiết của cơ thể, gây ra sự tăng cao của hormone stress như cortisol, dẫn đến làm tăng sản xuất dầu da.
Tác động từ ánh nắng mặt trời: Tiếp xúc với tia UV từ ánh nắng mặt trời mà không bảo vệ da có thể làm suy yếu độ đàn hồi của da, tạo điều kiện thuận lợi cho việc phát triển mụn.
Yếu tố di truyền: Di truyền đóng vai trò quan trọng trong việc xác định loại da và mức độ nhạy cảm của da đối với vi khuẩn gây mụn. Nếu có di truyền gia đình về mụn trứng cá thì nó cũng có khả năng xuất hiện ở thế hệ sau. Một số gen cụ thể có thể ảnh hưởng đến sự phát triển và hoạt động của tuyến dầu, lỗ chân lông và quá trình tổng hợp mỡ trên da. Điều này có thể làm tăng khả năng mụn phát triển và gây viêm nhiễm trên da.
Môi trường ô nhiễm: khói bụi và các chất gây ô nhiễm khác có thể làm tăng mức độ vi khuẩn và tạp chất trên da, gây tắc nghẽn lỗ chân lông và kích thích sự phát triển của vi khuẩn gây mụn. Ngoài ra, các hợp chất hóa học trong môi trường ô nhiễm cũng có thể gây kích ứng và viêm nhiễm cho da, làm tăng khả năng mụn trở nên viêm nhiễm và mẩn đỏ
Chế độ ăn uống không cân đối: Chế độ ăn uống thiếu dinh dưỡng hoặc lạm dụng thức ăn không lành mạnh có thể gây suy yếu da và ảnh hưởng đến sức kháng của nó.
Thức khuya: Thói quen thức khuya thường xuyên có thể gây căng thẳng và thay đổi nội tiết tố, góp phần vào việc xuất hiện mụn trứng cá.
Mắc các bệnh lý khác: các rối loạn về nội tiết như suy/cường giáp, rối loạn kinh nguyệt hay bệnh lý như tăng cân, đái tháo đường sẽ gây mất cân bằng hormone, làm tăng tiết dầu, gây viêm da và kích ứng da. Một số bệnh ung thư cũng làm rối loạn nội tiết dẫn đến mụn. Ngoài ra, thiếu máu, suy giáp cũng góp phần làm chậm lưu thông máu nuôi da, gây khô da, dễ mụn hơn.
>> Đọc thêm: Top 7 thuốc trị mụn được BS da liễu khuyên dùng
Những lưu ý khi điều trị mụn trứng cá tuổi dậy thì
Có rất nhiều cách để trị mụn trứng cá tuổi dậy thì. Tuy nhiên để đạt được kết quả tốt trong việc điều trị mụn trứng cá ở giai đoạn này cần tuân theo những lưu ý quan trọng sau đây:
Hạn chế sử dụng sản phẩm không rõ nguồn gốc: Tránh sử dụng các sản phẩm chăm sóc da không rõ nguồn gốc hoặc chứa các hợp chất có thể gây kích ứng da. Hãy chọn những sản phẩm được kiểm định và có nguồn gốc đáng tin cậy.
Kiên trì điều trị: Điều trị mụn trứng cá thường đòi hỏi thời gian và kiên nhẫn. Hãy tuân thủ lịch trình điều trị mà chuyên gia da liễu của bạn đề xuất và tránh bỏ ngang giữa chừng, vì việc này có thể làm trầm trọng tình trạng mụn.
Sử dụng thành phần tự nhiên: Ưu tiên sử dụng sản phẩm chăm sóc da có thành phần tự nhiên và lành tính, như lô hội, cây xạ đen, hay tinh dầu cây trà. Những thành phần này thường không gây kích ứng và giúp làm dịu da.
Tham khảo ý kiến bác sĩ: Nếu bạn bắt gặp bất kỳ tình trạng viêm nhiễm, sưng, hoặc có triệu chứng nghiêm trọng, hãy nhanh chóng thăm bác sĩ da liễu để được tư vấn và điều trị tốt nhất.
Chăm sóc da hàng ngày: Duy trì một chế độ chăm sóc da hàng ngày bằng cách sử dụng sản phẩm có nguồn gốc tự nhiên, nhẹ nhàng rửa mặt bằng lô hội và duy trì da sạch và dưỡng ẩm.
Một chế độ ăn uống lành mạnh đảm bảo được làn da khỏe mạnh
Chế độ sống lành mạnh: Ăn uống cân đối, đảm bảo đủ giấc ngủ và tập thể dục đều đặn có thể cải thiện sức kháng của da. Tránh nặn mụn khi chúng chưa chín hoàn toàn, để tránh gây ra viêm nhiễm và tác động tiêu cực đến da.
>>Đọc thêm: [Giải đáp] Mụn ở tuổi dậy thì có thể tự hết không?
Kết luận
Hy vọng rằng những thông tin về nguyên nhân hình thành mụn trứng cá ở tuổi dậy thì đã giúp bạn có cái nhìn tổng quan về cách phòng ngừa triệu chứng này. Nắm vững cách nhìn tổng quan về nguyên nhân và những lưu ý để ngăn chặn mụn trứng cá sẽ giúp các bạn trẻ vượt qua giai đoạn khó khăn này. Tuy nhiên hãy nhớ rằng chăm sóc da là một quá trình kéo dài, đòi hỏi sự kiên nhẫn và tuân thủ các biện pháp an toàn. Bằng cách kết hợp chế độ ăn uống lành mạnh, quy trình làm sạch da thường xuyên và tìm kiếm lời khuyên từ các chuyên gia da liễu, bạn có thể duy trì làn da tươi trẻ và khỏe mạnh. Hãy liên hệ với các chuyên gia của Nhà Thuốc Việt bằng một trong các hình thức sau để được tư vấn nhanh chóng và tận tình:
- Hotline/zalo: 0985508450
- Link zalo: https://zalo.me/2326937184300810408
- Website: nhathuocviet.vn
- Hệ thống Nhà thuốc Việt:
Nhà Thuốc Việt số 1: 596 Nguyễn Chí Thanh, Phường 7, Quận 11, Tp.HCM
Nhà Thuốc Việt số 2: 979 Phan Văn Trị, Phường 7, Quận Gò Vấp, Tp.HCM