Bài viết được thực hiện bởi Dược sĩ Nguyễn Thị Thu Hiền
Táo bón là bệnh lý rất thường gặp về tiêu hóa mà triệu chứng đặc trưng nhất chính là việc gặp khó khăn trong quá trình đi ngoài khiến người bệnh cảm thấy khó chịu. Trong bài viết này, Nhà thuốc Việt sẽ giới thiệu cho bạn các cách chữa táo bón hiệu quả ngay lập tức mà bạn có thể áp dụng trong cuộc sống.
Táo bón lâu ngày có nguy hiểm không?
Táo bón (hay bón) là tình trạng đi cầu quá ít, không quá 3 lần mỗi tuần. Phân của người bị táo bón thường khô và cứng, có khi gây đau và chảy máu khi đi cầu. Táo bón thường chỉ xảy ra trong một thời gian ngắn và không ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe. Tuy nhiên, nếu táo bón kéo dài nhiều tuần hoặc hơn thì có thể là dấu hiệu của một căn bệnh mãn tính. Người mắc táo bón mãn tính sẽ thấy khó chịu, ảnh hưởng đến chất lượng sống. Bệnh này cũng có thể làm căng thẳng quá mức, làm suy giảm chức năng ruột. Trong một số trường hợp, táo bón cũng có thể là triệu chứng của một số bệnh khác như bệnh đại trực tràng, polyp đại trực tràng, ung thư…
Những dấu hiệu và triệu chứng của táo bón là:
- Đi cầu quá ít, không quá 3 lần mỗi tuần
- Phân khô và cứng, hay vón cục
- Khó khăn khi đi cầu
- Cảm giác chưa đi hết phân sau khi đi
- Cần dùng tay bấm bụng để đi cầu được
- Một số triệu chứng khác có thể xuất hiện ở một số người là:
- Đau hoặc quặn bụng
- Đầy hơi
- Chảy máu trực tràng trong hoặc sau khi đi cầu
- Nôn mửa
- Mất cảm giác ngon miệng
Táo bón lâu ngày khiến người bệnh khó chịu, ảnh hưởng đến chất lượng sống
Nguyên nhân gây táo bón là gì?
Các nguyên nhân phổ biến gây ra chứng táo bón là:
- Một số thuốc điều trị có thể làm bạn bị táo bón làm tác dụng phụ
- Không vận động hoặc tập thể dục đủ sẽ làm ruột chậm hoạt động
- Uống không đủ nước sẽ làm phân khô và cứng hơn
- Ăn ít chất xơ sẽ làm phân khó tiêu và di chuyển trong ruột
- Bị hội chứng ruột kích thích sẽ làm ruột co thắt và gây khó đi cầu
- Hay nhịn đi cầu khi có nhu cầu sẽ làm phân tích tụ và khô trong ruột
- Thay đổi thói quen hoặc lối sống
- Mang thai hoặc cao tuổi sẽ làm ruột yếu và giảm nhu động
- Bị nứt hậu môn do phân khô cứng làm xước niêm mạc hậu môn. Điều này sẽ gây đau khi đi cầu và khiến bạn sợ đi vệ sinh, dẫn đến táo bón kéo dài.
- Bị tắc nghẽn ruột hay hẹp đại tràng do ung thư đại tràng hoặc ung thư vùng bụng sẽ làm phân khó di chuyển qua ruột
- Bị sa trực tràng sẽ làm phân khó thoát ra ngoài
- Vấn đề về thần kinh xung quanh đại trực tràng, như đa xơ cứng, tổn thương tủy sống… sẽ làm ruột mất cảm giác và co bóp không bình thường
- Các bệnh lý ảnh hưởng đến hormone như đái tháo đường, cường giáp, suy giáp… sẽ làm ruột bị thay đổi hoạt động
- Cơ sàn chậu bị yếu
- Các bệnh lý ảnh hưởng đến hormone gồm đái tháo đường, cường giáp, suy giáp…
Các cách chữa táo bón hiệu quả ngay lập tức mà bạn nên biết
Với những trường hợp táo bón không quá nghiêm trọng, bạn có thể tham khảo thử các cách chữa táo bón ngay lập tức tự nhiên như:
Cách massage giúp chữa táo bón ngay lập tức
Đáy chậu là khu vực giữa hậu môn và sinh dục. Bạn có thể massage vùng này bằng cách dùng tay tạo áp lực để làm kích hoạt các dây thần kinh ruột, giúp làm giảm táo bón nhanh chóng.
Bạn cũng có thể massage vùng bụng để hỗ trợ điều trị táo bón. Bạn hãy dùng tay xoa nhẹ lên vùng bụng xung quanh rốn theo chiều kim đồng hồ. Khi xoa, bạn cần tạo lực vừa đủ để kích thích đại tràng.
Dùng tay xoa đều bụng giúp tăng tuần hoàn máu, giúp các cơn đau bụng dịu lại
Cách chữa táo bón ngay lập tức bằng phương thức dân gian
Một số loại cây, quả dân gian được gợi ý như một phương thức chữa táo bón ngay lập tức:
- Nước chanh: Uống nước chanh trước khi ngủ và ngay khi thức dậy. Vị chua, tính mát, thanh nhiệt, sát trùng, chống nôn, chữa ho và lợi tiêu hóa của chanh sẽ có ích cho bạn trong trường hợp này.
- Dầu ô liu: Khi bụng đói vào buổi sáng, hãy uống 1 thìa cà phê dầu ô liu là cách trị táo bón tại nhà có thể áp dụng. Dầu ô liu sẽ hoạt động như một chất tốt cho quá trình tiêu hóa.
- Nước ép mận hoặc mận khô: Loại quả này có tác dụng nhuận tràng, làm gia tăng áp suất thẩm thấu và làm tăng lượng nước ở ruột, giúp việc đi ngoài diễn ra dễ dàng.
- Thảo quyết minh hay hạt muồng ngủ, hạt muồng muồng, đậu ma, lạc trời: Có thể dùng 10 - 20g thảo quyết minh dạng sao vàng, nấu nước uống nhiều lần trong ngày. Loại thảo dược này có tác dụng nhuận tràng , làm tăng nhu động ruột mà không gây đau bụng.
- Phan tả diệp: Bạn có thể sắc 1-2g uống hoặc dùng như thuốc pha. Theo Đông y, loại thảo dược này có vị ngọt đắng, tính hàn, tác dụng nhuận tràng hoặc tẩy xổ. Tuy nhiên, không được dùng với người bị hư nhược và phụ nữ mang thai.
- Muồng trâu: Dùng 4-12g để sắc uống trong ngày.Muồng trâu có tác dụng nhuận tràng, làm tăng nhu động ruột và kích thích tiêu hóa. Cách này cũng không được sử dụng cho thai phụ.
Sử dụng thuốc nhuận tràng
Thuốc nhuận tràng làm cho thành ruột trơn tru hơn, thúc đẩy nhu động ruột và đẩy phân ra ngoài dễ dàng hơn. Vì vậy, uống thuốc nhuận tràng cũng là một cách để đi ngoài ngay. Bạn nên uống thuốc nhuận tràng khoảng 2 giờ sau khi ăn, sau đó khoảng 6 - 8 giờ bạn có thể đi cầu được. Tuy nhiên, một số người có thể không dùng được thuốc nhuận tràng và thuốc cũng có thể gây ra một số tác dụng phụ không mong muốn. Do đó, bạn cần tham khảo ý kiến của bác sĩ để chọn loại thuốc phù hợp với tình trạng của bạn.
Thuốc nhuận tràng là cách trị táo bón ngay lập tức
>>>Xem thêm: Top 11 loại TPCN, thuốc trị táo bón tốt nhất hiện nay được bác sĩ khuyên dùng
Một số lưu ý để ngăn ngừa và điều trị bệnh táo bón
Bổ sung chất xơ từ thực phẩm
Chất xơ là một loại chất có trong các thực phẩm thực vật như rau củ, trái cây, các loại hạt, đậu và ngũ cốc. Chất xơ có tác dụng nhuận tràng, giúp phân mềm và dễ đào thải.
Bạn nên ăn nhiều thực phẩm giàu chất xơ để trị táo bón hiệu quả. Một số thực phẩm tốt cho ruột là:
- Rau xanh như rau bina, rau mồng tơi, rau đay, đậu bắp…
- Trái cây như mận khô, kiwi, bơ, táo, các loại trái cây họ cam quýt
- Các loại hạt, đậu, ngũ cốc, đặc biệt là yến mạch hạt lanh và hạt chia.
- Bạn nên ăn từ 25 - 38g chất xơ mỗi ngày. Tuy nhiên, bạn nên tăng dần liều lượng chất xơ để tránh bị đầy hơi, đau bụng.
Cách này không phải là cách đi cầu ngay trong 1 - 2 ngày nhưng nó sẽ giúp bạn điều trị táo bón lâu dài và an toàn. Bạn nên áp dụng cách này hàng ngày nhé!
>>> Xem thêm: Táo bón nên ăn gì cho tốt?
Uống nhiều nước, trà chanh mật ong hoặc cà phê vào buổi sáng
Uống đủ nước là một biện pháp đơn giản nhưng hiệu quả để trị táo bón. Bạn nên uống từ 6 - 8 ly nước mỗi ngày (khoảng 2 - 2,5 lít nước).
Bạn cũng có thể uống các loại đồ uống khác để giúp đi cầu dễ dàng hơn khi bị táo bón, ví dụ như:
- Uống 1 ly cà phê hoặc trà nóng vào buổi sáng. Caffeine trong cà phê và trà sẽ kích hoạt quá trình tiêu hóa và làm cho ruột co bóp mạnh hơn.
- Uống 1 ly trà chanh mật ong. Đây là một loại đồ uống theo Đông y có công dụng thanh nhiệt, giải độc gan và làm mềm phân. Bạn nên uống vào buổi sáng để có hiệu quả cao nhất.
Bên cạnh đó, bạn nên ăn sáng với các thực phẩm giàu chất xơ để hỗ trợ điều trị táo bón. Một gợi ý cho bữa sáng là cháo yến mạch kết hợp các loại hạt.
Uống trà chanh mật ong vào buổi sáng giúp điều trị táo bón hiệu quả
Tập thói quen đi vệ sinh đúng giờ
Bạn nên tạo cho mình thói quen đi vệ sinh đúng giờ để cải thiện bệnh táo bón. Cố gắng thiết lập một khoảng thời gian cố định trong ngày để đi vệ sinh. Việc này sẽ giúp nhu động ruột quen và tạo nên phản xạ thúc đẩy việc đi vệ sinh dễ dàng hơn. Bạn có thể dựa vào thói quen của bản thân để thiết lập khoảng thời gian này sao cho phù hợp nhất. Có thể là sau bữa tối, cũng có thể sau khi ngủ dậy.
Một số lưu ý khác
Người bị táo bón cần nhớ điều chỉnh lại một số thói quen không tốt như:
- Khi đi ngoài, bạn không nên xem điện thoại, đọc báo hay làm bất cứ việc gì khác khiến bạn mất tập trung. Việc này sẽ làm cho não bộ không chú ý đến việc rặn và làm cho táo bón trầm trọng hơn.
- Khi đi đại tiện, bạn nên dùng giấy vệ sinh mềm và ẩm để lau nhẹ nhàng vùng hậu môn. Bạn không nên dùng giấy vệ sinh khô và cọ mạnh, vì điều này có thể làm tổn thương niêm mạc hậu môn và gây viêm nhiễm.
- Khi đại tiện, bạn nên rặn nhẹ nhàng và theo nhịp của ruột. Bạn không nên rặn quá mạnh hoặc quá lâu, vì điều này có thể gây ra nứt hậu môn, sa trực tràng hoặc giãn tĩnh mạch hậu môn.
Trường hợp tình trạng táo bón chuyển biến nguy hiểm cần đi khám bác sĩ
Bạn nên thử các cách hỗ trợ đi ngoài trên đây trong khoảng 1 tuần để xem có cải thiện không. Nếu không, hoặc nếu bạn có những dấu hiệu sau đây, bạn nên đi khám bác sĩ tiêu hóa ngay để tìm ra nguyên nhân và điều trị kịp thời:
- Phân có máu đỏ bầm hoặc đỏ tươi.
- Phân dính, màu đen, có mùi tanh như mùi máu.
- Đau bụng ngày càng nặng.
- Không thể đi cầu được.
- Nôn hoặc buồn nôn thường xuyên.
Những dấu hiệu này có thể cho thấy bạn bị một số bệnh lý trong cơ thể gây ra táo bón, nên bạn không nên chủ quan.
Kết luận
Trên đây là các cách chữa táo bón ngay lập tức mà bạn có thể tham khảo, tuy nhiên những phương pháp này chỉ mang tính chất tạm thời, cần đọc kỹ những lưu ý trên để đi gặp bác sĩ khi cần thiết. Chúc bạn và gia đình sức khỏe!
---------------------------------------------
Hệ thống Nhà Thuốc Việt luôn sẵn sàng phục vụ và đồng hành vì sức khỏe của bạn và gia đình!
- Website: nhathuocviet.vn
- Hotline/Zalo: 0985508450
- Fanpage: fb.com/hethongnhathuocviet
- Địa chỉ chi nhánh 1: Số 596 Nguyễn Chí Thanh, Phường 7, Quận 11, TP HCM
- Địa chỉ chi nhánh 2: Số 979 Phan Văn Trị, Phường 7, Quận Gò Vấp, TP HCM