Tàn nhang: Tất tần tật nguyên nhân, dấu hiệu và cách phòng ngừa

1. Tàn nhang là gì?

Các đốm nhỏ li ti màu nâu xuất hiện trên da, đặc biệt gặp nhiều ở vùng da mặt, da tay, da cổ,... được gọi là tàn nhang. Tàn nhang thường xuất hiện ở những vị trí thường tiếp xúc với nắng mặt trời, do kích thích từ các tia bức xạ, tia cực tím UV. Hiện tượng này xảy ra là do rối loạn các sắc tố trên da và có mang tính chất di truyền. Đa phần tàn nhang xuất hiện nhiều ở nữ giới, có trường hợp xuất hiện ngay khi còn nhỏ ở độ 2-3 tuổi. Tàn nhang không gây ngứa, đau, rát,... chỉ ảnh hưởng đến vấn đề thẩm mỹ của các chị em phụ nữ.

1.1 Tàn nhang 

Tàn nhang (Ephelides): Có tính chất di truyền, xuất hiện khi còn nhỏ (ở độ tuổi lên 2-3) ở những vị trí dễ tiếp xúc với ánh nắng như 2 gò má, cổ, cánh tay,... Các nốt tàn nhang có thể có màu đỏ hoặc nâu đậm/ nhạt khác nhau, kích thưởng mỗi nốt khoảng 1-2mm và không có đường viên xác định. Các nốt tàn nhang có thể mờ đi trong thời tiết mát lạnh, hoặc khi về già.

1.2 Đồi mồi

Đồi mồi (Solar lentigines): Tương tự như các nốt tàn nhang li ti, tuy nhiên đồi mồi có hình dáng rõ ràng và kích thước lớn hơn. Thường các vết đồi mồi sẽ có màu vàng nhạt hoặc nâu nhạt/ đậm. Đồi mồi xuất hiện chủ yếu ở những người lớn tuổi (trên 50 tuổi) và ở bất cứ vị trí nào trên cơ thể như tay, chân, mặt, lưng, bàn tay bàn chân,... Nếu tàn nhang có thể sẽ mờ dần theo thời tiết hoặc độ tuổi thì đồi mồi sẽ không thể biến mất hoặc mờ đi.

2. Tàn nhang hình thành từ những nguyên nhân nào?

2.1 Tàn nhang hình thành do yếu tố di truyền

Nếu cha mẹ, ông bà, người thân trong gia đình có tiền sử bị tàn nhang thì nguy có con cháu gặp phải vấn đề tàn nhang này là khá cao vì tàn nhang có tính di truyền. Tàn nhang do di truyền thường xuất hiện bẩm sinh từ khi còn rất nhỏ, và nhiều dần khi lớn lên nếu như không chủ động có phương án điều trị sớm.

2.2 Tàn nhang hình thành do quá trình lão hoá 

Quá trình lão hoá da tự nhiên do tuổi tác sẽ dẫn đến tình trạng suy giảm lượng estrogen làm làn da kém sắc, tăng các hắc tố melanin gây nám da. Đây cũng là một trong số các nguyên nhân dẫn đến tàn nhang.

2.3 Tàn nhang hình thành do rối loạn tiết tố

Tương tự như quá trình lão hoá da, rối loạn nội tiết tố cũng là nguyên nhân dẫn đến sự hình thành của các vết tàn nhang, đồi mồi. Tình trạng rối loạn nội tiết tố thường gặp ở những chị em phụ nữ kinh nguyệt không đều, các hoocmon cơ thể thay đổi làm kích thích estrogen, dẫn đến hình thành nhiều sắc tố gây nám da melanin, từ đó tạo điều kiện cho tàn nhang phát triển.

2.4 Tàn nhang hình thành do tác động của tia cực tím

Việc da tiếp xúc nhiều hoặc thường xuyên tiếp xúc với ánh nắng mặt trời sẽ khiến các hắc tố sản sinh nhanh chóng và dễ dàng hơn. Và đây cũng là một nguyên nhân khác gây nên tàn nhang, thậm chí khiến tình trạng tàn nhang trở nên nghiêm trọng hơn.

2.5 Tàn nhang do tác dụng phụ, ảnh hưởng từ mỹ phẩm

Hầu hết mọi chị em phụ nữ đều sử dụng mỹ phẩm để chăm sóc và duy trì nhan sắc. Tuy nhiên, mỹ phẩm ngoài công dụng làm đẹp thì cũng có tác dụng phụ trong lâu dài, hoặc nếu quá lạm dụng và chẳng may sử dụng phải mỹ phẩm kém chất lượng/ không rõ nguồn gốc,... sẽ khiến da bị tổn thương, da bị bào mòn, mỏng và dễ tổn thương. Điều này tạo điều kiện cho các tia UV gây hại gây nên tàn nhang.

3. Những dấu hiệu nhận biết sớm các vết tàn nhang

• Vùng da trên cơ thể xuất hiện những đốm nhỏ li ti màu vàng nhạt, nâu nhạt hoặc đậm, không u phồng chỉ nhẵn trên da, kích thước khoảng 1-2mm. 
• Một số trường hợp các nốt màu mọc riêng lẻ, cũng có tường hợp chúng liên kết lại với nhau thành từng mảng trên da.
• Các nốt tàn nhang, đồi mồi thường sẽ xuất hiện ở những vị trí thường tiếp xúc với ánh nắng mặt trời như da mặt, má, mũi, da tay, da cổ,...

4. Các cách trị tàn nhang, đồi mồi trên mặt

Các nốt tàn nhang nhẹ hay nặng đều sẽ khiến người mắc phải kém tự tin ít nhiều, đặc biệt là tàn nhang trên mặt. Có nhiều cách trị tàn nhang tại nhà, cũng có thể can thiệp bằng công nghệ,... nhưng phải xác định được mức độ nặng của tàn nhang để chọn được phương pháp phù hợp nhất, mang lại hiệu quả cao nhất.

4.1 Trị tàn nhang tại nhà bằng cách sử dụng nguyên liệu thiên nhiên

Nhiều người vẫn luôn tin rằng các dược liệu từ thiên nhiên là bài thuốc quý giá và an toàn lành tính nhất. Quả không sai, trị tàn nhang, đồi mồi có thể áp dụng các thực phẩm thiên nhiên, vừa an toàn cho da, vừa dễ tìm mua và lại vừa tiết kiệm chi phí nữa. Các chị em có thể áp dụng trị tàn nhang bằng củ cải trắng, dầu gấc, rau diếp cá, nghệ tươi, nha đam,...

4.2 Sử dụng thuốc bôi để trị tàn nhang

Thuốc bôi trị tàn nhang trên thị trường hiện nay có rất nhiều loại, vừa dễ sử dụng lại còn vừa tiện lợi. Thuốc bôi trị tàn nhang có thể hỗ trợ làm mờ các nốt nâu li ti, được chia thành các nhóm gồm:

• Nhóm ngăn ngừa sự chuyển động của các sắc tố gây nên các nốt tàn nhang. Nhóm thuốc bôi trị tàn nhang đồi mồi này có công dụng ức chế các di chuyển của sắc tố melanin, làm giảm sự hình thành các đốm nâu nhỏ trên da người sử dụng.

• Nhóm tác động trực tiếp vào quá trình tổng hợp melanin- sắc tố gây nám tàn nhang. Nhóm thuốc bôi trị nám này sẽ tác động trực tiếp vào các enzyme, nhờ đó ức chế quá trình tổng hợp melanin, vì vậy sẽ hạn chế dược tình trạng tàn nhang phát triển. Các hoạt chất hỗ trợ làm điều này thường có trong kem bôi là Mequinol, Tranexamic, Azelaic acid,...

• Nhóm thúc đẩy nhanh quá trình tái tạo mô biểu bì mới. Đối với nhóm thuốc bôi này sẽ hoạt động dựa trên phương pháp kích thích tái tạo da mới, thay thế cho lớp da xỉn màu do nám, tàn nhang, đồi mồi,... Các thành phần có khả năng kích thích tái tạo da mới gồm BHA, AHA, PHA,...

4.3 Trị tàn nhang bằng cách sử dụng viên uống/ các sản phẩm uống trị tàn nhang

Ngoài các loại thuốc bôi trị tàn nhang thì trên thị trường hiện nay cũng có không ít các loại viên uống hoặc sản phẩm uống có tác dụng trị tàn nhang đồi mồi hiệu quả. Các sản phẩm uống chứa vitamin E, Vitamin C, Glutathione,... có tác dụng sáng da, mờ thâm, mờ tàn nhang và giúp ngăn ngừa đồi mồi,...

4.4 Trị tàn nhang bằng phương pháp can thiệp công nghệ

Phương pháp trị tàn nhang bằng can thiệp công nghệ vừa nhanh chóng, vừa mang lại hiệu quả tức thời. Các phương pháp thường được các chị em chọn gồm phương pháp sử dụng tia laser, phương pháp đốt điện, phương pháp chấm nitơ lỏng,... Chỉ sau liệu trình gồm một vài buổi trị liệu các chị em phụ nữ sẽ loại bỏ được hoàn toàn được các vết tàn nhang đồi mồi. 

4.5 Trị tàn nhang bằng phương pháp y học cổ truyền

Nhiều người áp dụng phương pháp y học cổ truyền để trị tàn nhang đồi mồi, đặc biệt là đối với những người bị tàn nhang do yếu tố di truyền. Phương pháp y học cổ truyền này đặc biệt an toàn, hoạt động dựa trên cơ chế tiết chế và bài tiết các khí huyết hư trong gan, thận,... nhờ vậy mà hạn chế việc khí huyết hư uất kết lại và xuất hiện trên da gây nên tàn nhang.

5. Cách phòng ngừa tàn nhang xuất hiện

- Để ngăn ngừa và hạn chế tối đa các vết tàn nhang, các đốm đồi mồi thì các chị em nên đặc biệt lưu ý bảo vệ da tránh ánh nắng trực tiếp, bằng việc:

Tham khảo thêm