Bài viết được thực hiện bởi Dược sĩ Nguyễn Tiến Dũng
Hiện nay, do Sâm Ngọc Linh rất quý hiếm, do đó nếu có nhu cầu mua nhưng không phải là người có nhiều tiền thì sẽ khó tiếp cận được loại dược liệu này. Do đó, nhiều người đã tìm hiểu cách trồng sâm Ngọc Linh để tự trồng tại nhà bởi giá của hạt và cây giống của sâm Ngọc Linh rất rẻ so với giá của củ sâm Ngọc Linh.
Dưới đây Hệ thống Nhà thuốc Việt sẽ đưa ra gợi ý để hướng dẫn cho bạn cách trồng sâm Ngọc Linh tại nhà.
>>> Để được tư vấn kỹ hơn về các sản phẩm Sâm Ngọc Linh, vui lòng liên hệ số hotline sau: Mr Dương Công Đông - 0983883456
I/ Vì sao nên trồng sâm Ngọc Linh tại nhà?
Sâm Ngọc Linh, với thành phần chứa đến 52 loại Saponin cùng các thành phần khác, được xem là một trong các loại sâm tốt nhất thế giới. Loại sâm này đem tới các công dụng to lớn cho sức khoẻ, có thể kể đến như: ngăn ngừa lão hoá, phòng chống ung thư, tăng cường sinh lý phái mạnh,...
Hiện nay, chính phủ Việt Nam ta đang khuyến khích người dân mở rộng diện tích trồng sâm Ngọc Linh để đáp ứng nhu cầu sử dụng trong nước, cũng như xuất khẩu ra nước ngoài. Để sở hữu những củ sâm Ngọc Linh chất lượng với chi phí tối ưu, hiện nay rất nhiều người đang tìm hiểu các cách trồng sâm Ngọc Linh tại nhà. Ưu điểm của phương pháp này là giúp tránh mua phải hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng, cũng như có thể giúp làm sạch không khí trong nhà của bạn.
Trồng sâm Ngọc Linh tại nhà
>>> Xem thêm bài viết liên quan: Cách sử dụng Sâm Ngọc Linh
II/ Một số lưu ý khi trồng sâm Ngọc Linh tại nhà
Sâm Ngọc Linh là loài thực vật đặc hữu thường chỉ mọc tự nhiên trên vùng núi Ngọc Linh thuộc địa bàn của hai tỉnh Quảng Nam và Kon Tum. Thời tiết tại vùng núi cao luôn có khí hậu đặc thù, do đó nếu muốn trồng tại nhà thì bạn cần phải lưu ý những điều gì để vẫn thu hoạch được những củ sâm Ngọc Linh có chất lượng?
Dưới đây Nhà thuốc Việt sẽ đưa ra cho bạn một số lưu ý khi trồng sâm Ngọc Linh tại nhà:
1/ Thổ nhưỡng phù hợp để trồng sâm Ngọc Linh: Chúng ta nên lên luống trước khi trồng, và nên chọn loại đất có đủ độ ẩm với lượng mùn hữu cơ cao, đất cần được tơi xốp, dễ thoát nước để tránh ngập úng. Nên lấy một ít lớp mùn tại vùng núi Ngọc Linh phủ lên trên sẽ giúp bổ sung thêm dinh dưỡng cho cây.
2/ Thời gian phù hợp để trồng sâm Ngọc Linh: Bạn cần lưu ý bắt đầu tiến hành trồng sâm trong thời điểm từ khoảng tháng 3 đến tháng 7 hàng năm. Đây được xem là thời gian sinh trưởng và phát triển tốt nhất cho cây sâm. Sâm Ngọc Linh có đặc điểm là khi không khí mát mẻ, lượng nước vừa đủ sẽ phát triển vô cùng nhanh chóng. Do đó, về nhiệt độ, chúng ta cần duy trì nhiệt độ phù hợp, gần giống với mức nhiệt độ tại vùng núi Ngọc Linh - là vào khoảng từ 14 đến 25 độ C, với độ ẩm cao (khoảng từ 85 - 90%).
3/ Lựa chọn loại phân bón phù hợp trồng sâm Ngọc Linh: Để bổ sung thêm dinh dưỡng, bạn có thể tiến hành bón phân cho cây. Tuy nhiên, nên lưu ý chọn loại phù hợp, vì một số loại phân vi sinh có thể khiến các loại ốc nhỏ xuất hiện và gây hại cho cây sâm. Cũng nên cân nhắc việc bón phân vừa đủ, hợp lý, tránh dùng quá nhiều có thể làm cây sâm bị chết.
4/ Chọn cách thức trồng sâm Ngọc Linh phù hợp: Có 2 cách trồng sâm Ngọc Linh chính là trồng bằng hạt, hoặc có thể mua cây giống để trồng tiếp. Trồng cây bằng hạt, thông thường sẽ mất khoảng 10 đến 12 tháng để cây nảy mầm ra cây con, rồi bạn sẽ mang cây con này trồng trong chậu. Nếu mua cây giống thì sẽ giúp tiết kiệm thời gian và công sức hơn, nhưng bạn cần phải chọn nơi uy tín để mua.
Trồng cây sâm Ngọc Linh bằng hạt
III/ Chi tiết các bước trồng sâm Ngọc Linh tại nhà
Trong bài viết này, Hệ thống Nhà thuốc Việt chúng tôi sẽ hướng dẫn cho mọi người cách tiến hành trồng sâm Ngọc Linh, phòng ngừa các mối nguy hại và các lưu ý khi trồng sâm Ngọc Linh để cây phát triển khoẻ mạnh.
Bước 1: Lựa chọn hạt giống loại 1 (loại tốt) là các hạt giống có vỏ màu đỏ tươi, có chấm đen trên đầu, hạt mẩy, sáng bóng để sử dụng. Mua hạt giống tại các cửa hàng uy tín, chất lượng để không mua nhầm loại. Lưu ý là hiện nay có các loại hạt sâm giả với giá rất rẻ, có nguồn gốc từ Trung Quốc hoặc chỉ là hạt dổi hoặc hạt cam thảo, cũng có chấm đen trên đầu nhưng vỏ dày hơn. Thời gian gieo hạt giống phù hợp là từ tháng 7 đến hết tháng 9 hàng năm, nên tiến hành song song với việc thu hạt giống.
Bước 2: Chúng ta nên tiến hành tạo luống trên mặt đất, luống nên bằng phẳng, tốt nhất nên phủ một lớp thảm thực bì là các lớp lá rừng tại vùng núi Ngọc Linh dày từ 7 đến 10cm. Luống nên được đào vát về hai bên nhằm giúp tăng cường khả năng thoát nước. Nên chọn trồng cây sâm ở khu vực đất vườn có nhiều bóng râm.
Bước 3: Sau khi lên luống, chúng ta nên bắt đầu tiến hành gieo hạt. Theo đó, hạt nên được gieo gần mặt đất được gieo trong rãnh sâu 2 - 3 cm, với mật độ khoảng 500 hạt/1m2 đất (1 lon hạt tương đương với 1.000 hạt). Mỗi hàng luống cách nhau từ 5 đến 7cm, mỗi hạt trong hàng nên cách nhau từ 3 đến 5cm. Xung quanh chỗ vừa gieo hạt nên rải thêm thuốc kiến để phòng ngừa kiến tha hạt đã gieo.
Gieo hạt sâm Ngọc Linh trong luống
Bước 4: Sau khi gieo xong, ta lấp đất lên và phủ một lớp thảm thực bì của vùng núi Ngọc Linh từ lá rừng rơi rụng trên bề mặt của luống để giữ ấm và ẩm cho hạt, hạn chế cỏ dại và chống xói mòn. Nên làm giàn che bằng lưới đen xung quanh vườn ươm để tránh ánh nắng. Phía trên cùng nên rào kín bằng bạt nylon để phòng ngừa các tác nhân có hại và mưa. Nên kiểm tra hàng ngày để phòng tránh các loài vật có hại như chuột hay côn trùng cắn phá hạt và cây con.
Lắp giàn che bằng lưới đen, phủ nylon để bảo vệ khi trồng sâm Ngọc Linh
Khi tưới cây, nên lưu ý chỉ tưới vừa đủ ẩm, không tưới quá nhiều gây ngập úng có thể làm chết cây sâm. Tốt nhất nên lắp đặt hệ thống tưới tự động theo hình thức phun sương cho toàn bộ vườn ươm. Khi có mưa lớn, cần túc trực và xử lý tốt để đề phòng ngập úng.
Bước 5: Khi cây con đã mọc đều trên luống, nếu có điều kiện ta nên bứng ra, trồng vào chậu để dễ quản lý, chăm sóc, cũng như dễ thu hoạch hạt giống và củ sau này.
IV/ Phòng ngừa các mối nguy hại khi trồng sâm Ngọc Linh tại nhà
1/ Phòng ngừa một số loài vật có hại khi trồng sâm Ngọc Linh
Quả sâm Ngọc Linh có màu sắc hấp dẫn và hương thơm, nên thông thường có rất nhiều loài động vật thích ăn loại quả này. Để bảo vệ, khi cây kết quả, chúng ta phải làm túi lưới bọc chùm quả. Túi cần được gắn vào một que gỗ chắc chắn, cắm sâu xuống dưới đất, trong đó que dài hay ngắn là phụ thuộc vào độ cao của chùm quả. Ngoài tác dụng bảo vệ các đối tượng gây hại, cọc túi lưới có tác dụng giữ cho cây không bị gió, mưa lay đổ do chùm quả nặng.
Bảo vệ quả sâm Ngọc Linh trước các loài vật có hại
2/ Phòng ngừa bệnh tật khi trồng sâm Ngọc Linh
Muốn phòng tránh các bệnh tật có thể xảy ra khi trồng sâm Ngọc Linh một cách hiệu quả nhất, chúng ta nên áp dụng triệt để một hệ thống các biện pháp quản lý dịch hại tổng hợp nhằm tạo ra điều kiện tốt và lý tưởng nhất cho cây sâm sinh trưởng và phát triển. Cụ thể như sau:
- Khi chọn hạt giống, chỉ nên gieo các loại hạt đạt tiêu chuẩn và khoẻ mạnh. Tốt nhất, sau khi thu hoạch, chúng ta nên đem ủ khoảng 5 ngày, đem chà xát kỹ để loại bỏ phần thịt quả, rửa sạch với nước rồi để khô. Sau đó, có thể tiến hành ngâm trong dung dịch nước tỏi 10 - 15% (theo tỷ lệ 1 - 1,5kg tỏi giã nhỏ, ngâm trong 10L nước, rồi lọc lấy nước) trong khoảng 1 tiếng để phòng ngừa các loại nấm gây hại và tăng cường sức đề kháng, rồi mới tiến hành gieo hạt.
- Khi đã trồng, phải tăng cường thực hiện các biện pháp chăm sóc kỹ lưỡng cho cây như: vệ sinh vườn, thu gom rác thải, phòng ngừa các tác nhân có hại, tiến hành cách ly cây bệnh với cây khoẻ để đảm bảo chất lượng của các cây sâm trong vườn. Cụ thể, phải thường xuyên kiểm tra, phát hiện sớm và xử lý để phòng tránh ngập úng và cách ly cây bệnh với cây lành, nếu được nên loại bỏ cây bệnh. Tiến hành đặt bẫy, lắp đặt dụng cụ xua đuổi, lắp lưới để bảo vệ cây sâm trước các loài động vật gây hại.
- Có thể sử dụng một số loại thuốc bảo vệ thực vật dạng sinh học theo khuyến cáo của các cơ quan chuyên môn khi cần để bảo vệ vườn giống.
Kiểm tra phòng ngừa bệnh tật khi trồng cây sâm Ngọc Linh
V/ Thu hoạch sâm Ngọc Linh sau khi trồng
Thu hoạch hạt cho mùa vụ kế tiếp
Sau khoảng 3 năm kể từ lúc trồng thì cây sâm Ngọc Linh mới ra hoa. Sau đó tới năm thứ 4 mới có hạt để thu hoạch. Thời gian thuận lợi để thu hoạch hạt giống là từ tháng 10 đến tháng 12 hàng năm, vì đây là thời điểm cây ngủ đông.
Thu hoạch hạt giống sâm Ngọc Linh
Thu hoạch củ sâm Ngọc Linh
Sau khoảng 6 đến 8 năm sau khi gieo hạt, chúng ta có thể bắt đầu tiến hành thu hoạch củ sâm Ngọc Linh. Ngoài ra, càng để lâu thì hàm lượng các hoạt chất Saponin trong cây sâm càng nhiều nên giá trị sẽ càng tăng cao theo thời gian. Thời gian thu hoạch nên tiến hành vào tháng 10 đến tháng 12 hàng năm, là thời điểm cây ngủ đông.
Thu hoạch củ sâm Ngọc Linh sau khi gieo hạt từ 6 đến 8 năm
VI/ Kết luận
Trên đây Hệ thống Nhà thuốc Việt đã hướng dẫn cho bạn cách trồng sâm Ngọc Linh tại nhà. Để thu hoạch được những củ sâm Ngọc Linh có chất lượng và bổ dưỡng, bạn hãy nắm vững những kiến thức này để áp dụng vào thực tế.
Xin chân thành cảm ơn và mong những kiến thức mà chúng tôi cung cấp hữu ích cho bạn!
----------------------------------------------
>> Xem thêm: