Bài viết được tham vấn bởi Dược sĩ Nguyễn thị Thu Hiền
Uống sữa là cách đơn giản để bổ sung canxi và dinh dưỡng cho cơ thể, nhưng không ít người gặp phải tình trạng tiêu chảy sau khi uống sữa, gây khó chịu và bất tiện. Đây là dấu hiệu cho thấy cơ thể có thể không dung nạp được lactose - một thành phần tự nhiên trong sữa. Ngoài ra, các yếu tố như lựa chọn loại sữa hoặc lượng sữa uống cũng có thể góp phần gây ra vấn đề tiêu hóa này. Để khắc phục một cách hiệu quả, hãy cùng Nhà thuốc Việt làm rõ nguyên nhân và các giải pháp phù hợp, giúp duy trì thói quen uống sữa mà không lo về các tác dụng phụ khó chịu.
Những nguyên nhân khiến bạn uống sữa bị tiêu chảy
Cơ thể không còn dung nạp lactose
Lactose là một loại đường tự nhiên có trong hầu hết các loại sữa hiện nay, và để tiêu hóa nó, cơ thể cần enzyme lactase. Ở những người không dung nạp lactose, lượng enzyme lactase không được sản xuất đủ, dẫn đến việc lactose không được phân giải hoàn toàn trong hệ tiêu hóa. Khi đó, lactose dư thừa di chuyển xuống ruột già, gây ra các triệu chứng như đau bụng, đầy hơi, rối loạn tiêu hóa và tiêu chảy.
Tiêu chảy khi uống sữa
Hội chứng không dung nạp lactose có thể xuất phát từ bẩm sinh, phát triển dần khi tuổi tác tăng lên, hoặc do một số bệnh lý làm giảm khả năng sản xuất lactase.
Viêm đại tràng
Bệnh viêm đại tràng và co thắt đại tràng cũng là nguyên nhân khiến nhiều người gặp vấn đề tiêu hóa khi uống sữa. Ít người biết rằng, khi đại tràng bị viêm hoặc co thắt, chức năng tiêu hóa bị suy giảm, dẫn đến khó xử lý các loại thực phẩm giàu dinh dưỡng như sữa. Khi không được tiêu hóa hoàn toàn, sữa có thể lên men trong đường ruột, gây ra hiện tượng đầy hơi, chướng bụng và tiêu chảy.
Bảo quản sữa sai cách
Cách bảo quản và sử dụng sữa không đúng cách cũng có thể là nguyên nhân khiến bạn bị tiêu chảy sau khi uống. Nếu hộp sữa bị hở, bị thủng, hoặc được bảo quản không đúng cách, vi khuẩn, côn trùng, và bụi bẩn có thể xâm nhập vào, gây nhiễm khuẩn. Đặc biệt, khi sữa được lưu trữ ở nơi ẩm ướt hoặc không được bảo quản lạnh, dễ dàng phát sinh nấm mốc, làm giảm chất lượng và an toàn của sữa. Ngoài ra, các dụng cụ pha sữa như cốc, thìa, và nước nếu không được vệ sinh kỹ lưỡng và cất giữ ở nơi sạch sẽ cũng có thể là nguồn gốc khiến sữa bị nhiễm bẩn.
Uống sữa khi bụng đói
Uống sữa khi bụng đói là một thói quen mà nhiều người nghĩ sẽ giúp "lấp đầy bụng", nhưng thực tế lại có thể gây ra những vấn đề tiêu hóa nghiêm trọng. Khi dạ dày trống rỗng, acid dạ dày tiết ra nhiều hơn để tiêu hóa sữa, nhưng nếu cơ thể không kịp thời tiêu hóa lượng sữa này, có thể gây đau bụng, đầy hơi và thậm chí tiêu chảy sau vài phút hoặc vài giờ.
Hiện tượng này được dân gian gọi là "bụng yếu", ám chỉ việc cơ thể không đủ khả năng xử lý và hấp thụ các dưỡng chất trong sữa khi bụng trống rỗng.
>> Xem thêm: TOP 6 loại sữa thực vật cho người ăn chay
Uống sữa kém chất lượng
Trên thị trường hiện nay, không ít sản phẩm sữa giả mạo các thương hiệu uy tín, sữa bị nhiễm khuẩn hoặc đã hết hạn sử dụng nhưng vẫn được tái đóng gói. Khi uống phải loại sữa không đảm bảo chất lượng này, cơ thể dễ bị rối loạn tiêu hóa, với các triệu chứng như đau bụng, tiêu chảy, và đầy hơi.
Dấu hiệu của sữa bị hỏng
Không chỉ dừng lại ở những triệu chứng nhẹ, sữa kém chất lượng còn có thể gây ngộ độc thực phẩm và sốc phản vệ, đặc biệt nguy hiểm cho sức khỏe. Vì vậy, để bảo vệ bản thân và gia đình, người tiêu dùng nên lựa chọn sữa từ các thương hiệu uy tín, kiểm tra kỹ hạn sử dụng, và đảm bảo mua từ các nguồn cung cấp đáng tin cậy.
Cách khắc phục uống sữa bị tiêu chảy
Sử dụng sữa có bổ sung enzyme lactase
Một số người gặp phải tình trạng tiêu chảy khi uống sữa do cơ thể không sản xuất đủ enzyme lactase, enzyme cần thiết để phân giải lactose – một loại đường tự nhiên có trong sữa. Khi lactose không được tiêu hóa hoàn toàn trong ruột non, nó sẽ di chuyển xuống ruột già, nơi các vi khuẩn lên men, tạo ra khí và axit, dẫn đến hiện tượng đầy hơi, đau bụng, và tiêu chảy.
Để khắc phục tình trạng này, nhiều loại sữa hiện nay đã được bổ sung enzyme lactase. Các loại sữa này được gọi là "sữa không lactose" hoặc "sữa đã xử lý lactose". Bởi lactose trong sữa đã được phân giải thành các hợp chất đơn giản hơn, như glucose và galactose, mà cơ thể có thể dễ dàng hấp thụ mà không gặp phải các vấn đề tiêu hóa. Điều này giúp giảm thiểu nguy cơ bị tiêu chảy hoặc các triệu chứng rối loạn tiêu hóa khác, mang lại một giải pháp tiện lợi cho những người không thể tiêu hóa lactose một cách tự nhiên.
Sử dụng sữa phù hợp
Ngoài sữa không lactose, bạn cũng có thể lựa chọn các loại sữa từ thực vật như sữa hạnh nhân, sữa đậu nành, sữa dừa, sữa yến mạch… Những loại sữa này hoàn toàn không chứa lactose vì chúng được sản xuất từ các nguồn thực vật thay vì sữa động vật. Chúng rất nhẹ nhàng với hệ tiêu hóa và ít có khả năng gây kích ứng. Ngoài việc không gây rối loạn tiêu hóa, các loại sữa thực vật này còn chứa nhiều dưỡng chất khác như protein từ đậu nành, chất xơ, vitamin E, và các khoáng chất như canxi và magie, tùy thuộc vào từng loại sữa.
Điều trị viêm đại tràng
Khi viêm đại tràng được điều trị và kiểm soát tốt, các triệu chứng như đau bụng, tiêu chảy sẽ giảm dần và hệ tiêu hóa sẽ hoạt động bình thường hơn. Điều này sẽ giúp bệnh nhân có thể dung nạp lại các thực phẩm như sữa mà không gặp phải các phản ứng phụ.
Uống sữa sau bữa ăn
Sử dụng sữa sau bữa ăn thay vì khi bụng đói là một thói quen tốt cho hệ tiêu hóa và sức khỏe tổng thể. Khi bụng trống rỗng, dạ dày sẽ sản xuất axit để tiêu hóa, nhưng nếu bạn uống sữa ngay lúc này, axit dạ dày có thể gây khó chịu hoặc kích ứng, dẫn đến cảm giác đầy bụng, đau bụng hoặc thậm chí tiêu chảy, đặc biệt là đối với những người có hệ tiêu hóa nhạy cảm.
Uống sữa sau khi ăn để tránh đau bụng
Sau khi ăn, cơ thể đã có thức ăn để tiêu hóa, giúp hệ tiêu hóa hoạt động hiệu quả hơn và giảm tác động của sữa lên dạ dày. Điều này cũng giúp giảm tình trạng lên men của sữa trong ruột, đặc biệt đối với những người không dung nạp lactose, vì có thức ăn trong dạ dày giúp cơ thể tiêu hóa sữa từ từ, làm giảm nguy cơ bị các triệu chứng như đầy hơi, tiêu chảy hay đau bụng. Hơn nữa, uống sữa sau bữa ăn còn giúp cơ thể hấp thụ tốt hơn các dưỡng chất trong sữa như canxi, vitamin D và protein, mang lại lợi ích dinh dưỡng tối ưu cho cơ thể.
>> Đọc thêm: [BẬT MÍ] Top 7 loại sữa non dành cho trẻ biếng ăn có hiệu quả cao hiện nay
Kết luận
Tóm lại, việc uống sữa bị tiêu chảy có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau về bệnh lý và cách tiêu thụ sữa. Để khắc phục tình trạng này, người tiêu dùng cần chọn lựa loại sữa phù hợp với cơ thể, bảo quản sữa đúng cách, và hạn chế uống sữa khi bụng đói. Đặc biệt, đối với những người mắc bệnh lý về đường tiêu hóa, việc điều trị bệnh kịp thời và tuân thủ chế độ ăn uống hợp lý là điều vô cùng quan trọng. Nếu tình trạng tiêu chảy kéo dài hoặc không giảm sau khi áp dụng các biện pháp trên, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị đúng cách. Việc hiểu rõ nguyên nhân và biết cách phòng ngừa sẽ giúp bạn duy trì sức khỏe tiêu hóa tốt và tận hưởng lợi ích dinh dưỡng từ sữa mà không gặp phải các vấn đề không mong muốn.
Nếu bạn muốn được tư vấn thêm về vấn đề này, hãy liên hệ ngay với các chuyên gia của Nhà Thuốc Việt bằng một trong các hình thức sau để được tư vấn nhanh chóng và tận tình:
- Hotline/zalo: 0985508450
- Link zalo: https://zalo.me/2326937184300810408
- Website: nhathuocviet.vn
- Hệ thống Nhà thuốc Việt:
Nhà Thuốc Việt số 1: 596 Nguyễn Chí Thanh, Phường 7, Quận 11, Tp.HCM
Nhà Thuốc Việt số 2: 979 Phan Văn Trị, Phường 7, Quận Gò Vấp, Tp.HCM