Bài viết được tham vấn bởi Dược sĩ Nguyễn Tiến Dũng
Nấm linh chi là loại thảo dược có chứa rất nhiều hợp chất có lợi cho sức khỏe, giúp thanh nhiệt, giải độc, bồi bổ, tăng cường hệ thống miễn dịch,.. Có rất nhiều cách chế biến nấm linh chi tùy thuộc vào mục đích sử dụng và mỗi cách chế biến lại có cách dùng khác nhau. Trong bài viết này, Nhà thuốc Việt sẽ giúp bạn đọc có những thông tin chi tiết về cách chế biến nấm linh chi để bồi bổ sức khỏe cũng như lưu ý khi sử dụng loại dược liệu quý hiếm này.
Nấm linh chi là gì?
Nấm linh chi là là một loại nấm lỗ, thuộc họ nấm lim. Đây là một dược liệu quý hiếm, dân gian hay gọi nhiều cái tên khác như Tiên thảo, Nấm trường thảo, Vạn niên nhung. Nấm linh chi thường sinh trưởng ở nơi rừng núi cao, đặc biệt là những khu rừng có nhiều cây lá rộng. Trong y học, nấm linh chi được đánh giá là loại thuốc có nhiều công dụng tốt trong hỗ trợ điều trị bệnh và bồi dưỡng sức khỏe, thậm chí còn được so sánh với nhân sâm. Chế biến nấm linh chi khô hay tươi để sử dụng đều giúp nâng cao sức khỏe con người. Một số công dụng phổ biến của nấm linh chi có thể kể đến như sau:
- Tăng cường miễn dịch cho cơ thể
- Phòng ngừa bệnh ung thư và một số bệnh suy hô hấp
- Hỗ trợ sức khỏe tim mạch
- Chống oxy hóa cơ thể
- Giúp ổn định huyết áp
- Tăng cường chức năng cho gan, thận
- Cân bằng chỉ số cholesterol cho cơ thể
- Và một số công dụng khác
Nấm linh chi hỗ trợ tốt trong việc điều trị bệnh và bồi dưỡng sức khỏe
Hướng dẫn sơ chế nấm linh chi trước khi chế biến
Chúng ta có thể phân nấm linh chi thành dạng có Bào tử và không có bào tử. Lưu ý rằng vào lần đầu sử dụng, bạn không được rửa tai nấm/lát nấm vì sẽ dễ làm mất đi Bào tử. Bào tử có tác dụng giúp tăng dược tính của tai nấm. Theo mục đích sử dụng, có thể chia thành các cách sơ chế trước khi chế biến nấm linh chi như sau:
- Sử dụng nấm còn nguyên tai: Bạn chỉ cần loại bỏ bùn đất ở chân nấm, rửa sơ, không cần quá kỹ, tránh làm trôi các bào tử vì sẽ làm giảm chất lượng nấm.
- Sử dụng nấm thái lát: Loại bỏ phần đất bẩn trên chân nấm, thái lát chiều ngang trước khi sử dụng.
- Sử dụng nấm theo dạng bột: Loại bỏ phần bùn đất ở chân nấm, rửa sơ và sấy khô, sau đó xay nhuyễn nấm thành bột.
Các cách chế biến nấm linh chi giúp nâng cao sức khỏe
Nấm linh chi là một loại thảo dược quý hiếm, có dinh dưỡng dồi dào và cực kì có lợi cho sức khỏe. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách sử dụng dược liệu này sao cho hiệu quả và an toàn. … xin gợi ý một vài cách chế biến nấm linh chi như sau:
Pha trà nấm linh chi uống hằng ngày
Với cách này chúng ta sẽ nấu nấm linh chi với nước và sử dụng nó như một loại trà, có thể dùng thay nước giải khát hằng ngày. Bạn có thể mua nấm linh chi khô dạng tai về, dùng dao chuyên dụng và thái thành lát mỏng. Đây là cách chế biến nấm linh chi đơn giản mà nhiều người áp dụng.
Cách làm:
- Bạn dùng 10g nấm linh chi thái lát với 1 lít nước
- Đặt lên bếp, đun sôi nhỏ lửa 15-20 phút hoặc có thể hãm trong bình thủy như pha trà.
- Bạn có thể nấu nhiều lần từ lúc nước linh chi từ màu hổ phách chuyển sang màu trắng và hết vị đắng, khoảng 2,3 lần để tận dụng được hết công dụng.
- Bạn có thể kết hợp trà nấm linh chi với các thảo dược khác như bột tam thất, atiso, long nhãn, táo đỏ, cam thảo, ngân nhĩ, mật ong, hoàng kỳ,... để có giá trị cao hơn và nước trà ngon hơn.
Pha trà nấm linh chi uống hằng ngày
>>> Xem thêm: Trà nấm lim xanh: Công dụng và cách hãm trà đúng cách
Chế biến nấm linh chi bằng cách ngâm rượu
Đối với phương thức này, có thể sử dụng nấm nguyên tai hay thái lát đều được. Tuy nhiên nên dùng nấm đã thái lát vì lúc đó các hoạt chất trong nấm sẽ được chiết suất nhanh và triệt để hơn. Khuyến nghị mọi người nên dùng nấm khô vì loại này sẽ mang lại mùi thơm cho rượu. Thông thường, hình thức này không quá bó buộc về khối lượng nguyên liệu nên người ngâm có thể thoải mái. Với dung tích bình 20 lít thì thường dùng 1kg nấm, cứ như vậy các bạn gia giảm tùy theo thể tích dụng cụ ngâm. Sử dụng loại rượu 40 độ để mang lại kết quả tốt nhất. Bạn cũng có thể kết hợp với một số loại thảo mộc như táo đỏ, kỷ tử để rượu ngon hơn.
Cách thức ngâm cũng rất dễ, chỉ cần xếp nấm vào bình và đổ rượu vào, sau đó đậy kín và bảo quản ở nơi khuất ánh sáng. Tầm khoảng 2 tuần sau khi ngâm là có thể dùng được rượu nấm linh chi, mỗi lần chỉ được sử dụng 1 ly nhỏ sau bữa ăn. Nếu muốn ngâm tiếp lần nữa, các bạn hãy thêm rượu vào sau khi hết.
Bạn có thể uống khoảng vài chén nhỏ rượu nấm linh chi vào mỗi buổi tối để nâng cao sức khỏe. Với cách chế biến nấm linh chi này, thời gian mới dùng có thể sẽ cảm thấy đau nhức xương khớp vì có sự điều chỉnh bên trong cơ thể, nhưng một thời gian sau, cơn đau nhức sẽ hết và bạn sẽ cảm thấy khỏe khoắn hơn.
>>> Xem thêm: Nấm linh chi ngâm rượu: cách làm và lưu ý khi sử dụng
Chế biến nấm linh chi thành các món ăn bồi bổ cơ thể
Ngoài cách chế biến nấm linh chi để uống, bạn cũng có thể tận dụng nấm linh chi để nấu, làm tăng dinh dưỡng các món ăn trong bữa cơm hằng ngày. Bạn có thể tham khảo một số món ăn với nấm linh chi như sau:
- Nấm linh chi hầm gà ác: Bạn sơ chế các nguyên liệu, cho gà ác đã làm sạch, nấm linh chi, nấm đông cô, nấm bào ngư, cà rốt và một số gia vị vào nồi. Hầm với lửa nhỏ khoảng 30 phút để chín nhừ, sau đó bắc ra và dùng.
- Súp gà nấm linh chi: Bạn sơ chế các nguyên liệu: thịt gà đen, nấm linh chi thái lát, cà rốt và táo tàu, cho vào nấu và hầm nhừ.
- Cháo hạt sen nấm linh chi: Bạn sử dụng các nguyên liệu gồm có gạo tẻ, gạo nếp, hạt sen, nấm linh chi thái lát và gia vị, cùng nấu như món cháo bình thường.
- Canh nấm linh chi kiểu Hàn Quốc: Bạn sử dụng nguyên liệu gồm thịt nạc băm, nấm rơm, nấm linh chi đỏ hàn quốc, hành tím băm, hành lá và một số loại gia vị khác thường dùng. Bạn ướp thịt với các loại gia vị cho vừa ăn. Rửa sạch các nguyên liệu khác và để ráo nước. Bạn phi thơm hành, cho thịt đã ướp vào đảo sơ qua, sau đó thêm nước và các nguyên liệu khác vào nấu khoảng 10 phút. Nêm nếm gia vị vừa ăn. Với cách chế biến nấm linh chi này bạn và gia đình có thể dùng với cơm nóng để tăng thêm hương vị.
Nấm linh chi hầm gà ác
Chế biến nấm linh chi thành sản phẩm dưỡng da
Cách chế biến nấm linh chi khô thành sản phẩm dưỡng da này sẽ giúp làn da của bạn được cải thiện rõ rệt, tươi sáng hơn, hồng hào hơn và ngăn ngừa lão hóa.
- Cách 1: Bạn sử dụng bột nấm linh chi với lòng đỏ trứng gà, trộn đều hỗn hợp và đắp lên da, giữ nguyên khoảng 30 phút rồi rửa sạch lại bằng nước.
- Cách 2: Bạn kết hợp bột nấm linh chi, sữa chua và mật ong với tỉ lệ 2:1:2, sau đó trộn đều, đắp lên da và chờ khoảng 20-30 phút.
- Cách 3: Bạn kết hợp bột nấm linh chi với mật ong và nước cốt chanh, đánh đều hỗn hợp, và đắp lên da mặt trong khoảng 30 phút.
Bạn cần lưu ý hoàn thành các bước làm sạch da mặt cơ bản trước khi sử dụng các hỗn hợp phía trên để dưỡng da. Hãy kết hợp với mát xa mặt để đảm bảo dưỡng chất được thấm sâu hơn vào da trong quá trình đắp. Nên sử dụng 2 lần 1 tuần để nâng cao hiệu quả dưỡng da.
Nấm linh chi giúp làn da tươi sáng hơn, hồng hào hơn và ngăn ngừa lão hóa
Cách bảo quản nấm linh chi không bị mốc và mối mọt
Khi mua nấm linh chi mà không chế biến hết được trong một lần, bạn cần phải biết cách bảo quản đúng để giữ được chất lượng và các hoạt chất dinh dưỡng của nấm linh chi khô, tránh mốc, mọt. Dưới đây là một số lưu ý khi bảo quản nấm linh chi mà bạn cần biết:
- Bạn có thể sấy khô nấm linh chi để tăng thời gian bảo quản.
- Bạn có thể nghiền nấm linh chi thành bột và đóng gói kín để giúp tiết kiệm không gian và dễ dàng sử dụng.
- Một cách khác là ngâm nấm linh chi với rượu. Cách chế biến nấm linh chi này sẽ giúp giữ được các hoạt chất của nấm với rượu và bảo quản được lâu.
- Nên để nấm linh chi ở nơi khô ráo, thoáng mát, Không được để nơi quá nhiều ánh nắng trực tiếp và ẩm ướt.
- Có thể sử dụng gói hút ẩm để ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn và nấm mốc.
- Bạn cần thường xuyên kiểm tra tình trạng của nấm linh chi và nếu cần hãy loại bỏ những nấm bị hư hỏng để tránh tình trạng lan sang các nấm còn tốt.
- Bạn có thể bảo quản nấm linh chi trong tủ lạnh, nên để vào ngăn mát nhưng không nên để quá lâu.
Ngâm nấm linh chi với rượu để bảo quản tốt hơn
Những lưu ý khi sử dụng và chế biến nấm linh chi
Nấm linh chi tươi là một loại nấm dễ sử dụng, dễ chế biến và rất tốt cho sức khỏe. Nhưng có một số lưu ý mà người sử dụng nấm linh chi cần phải biết để tận dụng được tốt nhất các chất trong nấm linh chi, đồng thời để ý quan sát để tránh tác dụng phụ không mong muốn. Dưới đây là một số lưu ý khi sử dụng và chế biến nấm linh chi:
- Thái lát hoặc xay nhỏ nấm linh chi là các cách chế biến nấm linh chi giúp hoạt chất dễ hoà tan nhất. Chính vì thế ngoại trừ việc sử dụng nấm linh chi khô ngâm rượu ra, bạn có thể làm nhỏ linh chi đối với các cách chế biến còn lại.
- Không nên nấu nấm quá lâu hoặc quá nhanh vì sẽ rất dễ làm mất hoạt chất hoặc khiến chúng không phát huy hết công dụng.
- Tránh dùng nồi sắt để chế biến dù là nấm linh chi tươi hay khô.
- Nếu đã có tình trạng tiêu chảy mãn tính, khi sử dụng nước nấm linh chi bạn cần theo dõi thường xuyên để tránh việc cơ thể mất nước, đồng thời ngưng uống nước nấm linh chi tươi và theo dõi tiếp phản ứng của cơ thể.
- Cơ thể sau khi đã quen dần với nấm linh chi, những tác dụng phụ sẽ dần không xuất hiện nữa, những tác dụng phụ này thường sẽ chỉ xảy ra trong một vài ngày đầu.
- Bạn có thể sẽ gặp phải tình trạng chảy máu cam khi sử dụng nấm linh chi tươi vì loại nấm này có dược chất hạn chế sự đông máu, làm loãng máu.
- Một số tác dụng phụ khác gặp phải khi sử dụng nấm không khoa học, chưa đúng cách: chóng mặt, buồn nôn, huyết áp tăng cao, ngất xỉu đột ngột, khó thở, nghẹt mũi, đau tức ngực….
Khi gặp phải vấn đề khi sử dụng nấm linh chi, bạn cần theo dõi và quan sát phản ứng của cơ thế, đồng thời nhờ sự tư vấn của bác sĩ khi cần thiết.
Kết luận
Trên đây là tổng hợp các thông tin bạn cần biết về công dụng, lưu ý khi sử dụng, cách sơ chế, bảo quản và cách chế biến nấm linh chi. Hi vọng những thông tin trên có thể giúp bạn lựa chọn và sử dụng được nấm linh chi cách tốt nhất và an toàn nhất. Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
---------------------------------------------
Hệ thống Nhà Thuốc Việt luôn sẵn sàng phục vụ và đồng hành vì sức khỏe của bạn và gia đình!
- Website: nhathuocviet.vn
- Hotline/Zalo: 0985508450
- Fanpage: fb.com/hethongnhathuocviet
- Địa chỉ chi nhánh 1: Số 596 Nguyễn Chí Thanh, Phường 7, Quận 11, TP HCM
- Địa chỉ chi nhánh 2: Số 979 Phan Văn Trị, Phường 7, Quận Gò Vấp, TP HCM