Nám da là gì? Nguyên nhân & Cách trị nám da hiệu quả

Bài viết được thực hiện bởi Dược sĩ Nguyễn Tiến Dũng

Việt Nam là một nước nằm trong khu vực khí hậu nhiệt đới gió mùa. Với thời tiết nắng nóng và độ ẩm cao, đó chính là điều kiện lý tưởng cho các loại bệnh tật phát triển, trong đó có các tình trạng bệnh lý trên da.

Một trong những tình trạng bệnh lý thường gặp nhất trên da đó là hiện tượng nám da. Nám da là hiện tượng xuất hiện các mảng tối hay các đốm màu trên da, gây ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày.

Nám da là hiện tượng xuất hiện các mảng tối hay đốm màu trên da

Thông thường, các vị trí dễ gặp nám là ở má, cằm, vùng mũi, vùng trán và phần môi trên. Tình trạng này thường gặp ở phụ nữ hơn so với ở nam giới. Mang thai cũng là một nguyên nhân phổ biến gây ra tình trạng nám. Ngoài ra, phụ nữ sử dụng thuốc tránh thai đường uống hay hormon cũng có thể gây ra hiện tượng này.

Vậy cách trị nám hiệu quả là như thế nào? Để biết thêm chi tiết về các bước của cách trị nám cho mình, đừng chần chừ mà hãy đọc ngay bài viết dưới đây của chúng tôi.

I/ Vậy hiện tượng nám da là gì?

Do ánh nắng mặt trời

Việc tiếp xúc với ánh nắng mặt trời có thể gây ra các phản ứng oxy hóa lớp lipid bảo vệ da, tạo ra các gốc tự do. Sau đó, các gốc tự do này sẽ kích thích tế bào biểu bì tạo hắc tố - nằm ở lớp đáy của biểu bì (melanocyte) sản sinh ra hắc sắc tố melanin để bảo vệ da. Như vậy, nếu bạn phơi nhiễm với ánh nắng càng nhiều sẽ tạo ra càng nhiều melanin, gây ra hiện tượng nám da.

Kem chống nắng thường được xem là “chân ái” đích thực của làn da. Bởi, bên cạnh khả năng tạo ra lớp phòng thủ vững chắc để bảo vệ khỏi ánh nắng mặt trời, thì sản phẩm này cũng giúp ngăn ngừa tình trạng lão hóa da sớm thông qua việc hạn chế tác hại của ánh sáng mặt trời - là nguyên nhân chính gây ra tình trạng nám, sự xuất hiện của các nếp nhăn và đốm đồi mồi.

Tuy nhiên, bạn cũng nên lưu ý: đa phần các loại kem chống nắng thông dụng chỉ ngăn chặn được các tia tử ngoại loại B (UVB, có bước sóng λ nằm trong khoảng từ 290 – 320 nm) mà không chặn được dải sóng của các tia UV loại A (UVA) và tia sáng nằm trong vùng khả kiến (bước sóng λ nằm trong khoảng từ 320 - 700 nm), nên cũng khiến cho tế bào biểu bì tạo hắc tố melanocyte sản sinh melanin - gây ra tình trạng thâm nám tiềm ẩn.

Loại kem chống nắng phù hợp được các chuyên gia khuyên dùng chính là loại có tỷ lệ phù hợp được cân bằng giữa việc bảo vệ da khỏi tia UVA và tia UVB. Thông thường tỷ lệ này là 3:1.

Ngoài ra, người bị nám nên sử dụng các loại kem chống nắng có thành phần tự nhiên sẽ tốt và mang lại hiệu quả cao hơn so với các loại kem có chứa chủ yếu là các thành phần hóa học và các chất được tổng hợp nhân tạo.

2/ Do nội tiết tố (hormon)

Hormon đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành nám ở một số đối tượng như sau:

- Một số phụ nữ khi có thai có thể xuất hiện tình trạng nám da thai kỳ. Cơ chế có thể là do sự tác động của các hormon estrogen, progesterone tăng lên trong giai đoạn tam cá nguyệt thứ ba của thai kỳ.

- Người bị nám da mà chưa trải qua quá trình sinh nở không có tình trạng gia tăng hormon estrogen hoặc MSH, nhưng có sự gia tăng của thụ thể estrogen bên trong vùng thương tổn.

- Phụ nữ thời kỳ tiền mãn kinh có bổ sung thêm progesterone bên cạnh estrogen có thể gây ra tình trạng nám da, trong khi những người chỉ bổ sung estrogen đơn lẻ thì không xuất hiện tình trạng này. Như vậy Progesterone đóng vai trò chính trong việc hình thành nám da do nội tiết tố.

3/ Do yếu tố dịch tễ học

Khuynh hướng nám da do các yếu tố dịch tễ học có thể đóng vai trò quan trọng trong sự hình thành nám da.

- Nữ giới dễ xuất hiện tình trạng nám da hơn so với nam giới do làn da của nữ mỏng hơn nên nhạy cảm với các tác động từ môi trường như tia UV trong ánh sáng mặt trời hơn, dẫn đến có nhiều hắc sắc tố melanin được hình thành hơn.

- Ở các dân tộc có làn da màu nâu nhạt trên thế giới, nếu tiếp xúc với ánh sáng mặt trời thời gian dài có nguy cơ hình thành nám da cao hơn.

Người có làn da nâu dễ bị nám hơn các chủng tộc khác

- Yếu tố di truyền thông thường cũng chiếm khoảng 50% theo các nghiên cứu. Các cặp sinh đôi cùng trứng dễ gặp phải tình trạng nám da hơn so với các trường hợp khác.

4/ Do bệnh lý tuyến giáp

Các vấn đề về tuyến giáp có thể dẫn tới tình trạng nám da.

Theo Tạp chí về Da liễu của Ấn Độ, ấn bản năm 2006 có nghiên cứu về mối liên hệ giữa tuyến giáp và làn da: “Tình trạng gia tăng sắc tố da trong các bệnh rối loạn chức năng của tuyến giáp được ghi nhận chủ yếu là bệnh cường giáp. Các rối loạn sắc tố da như tăng sắc tố sau viêm, tình trạng nám da hay tình trạng gia tăng sắc tố quanh mắt (quầng thâm) là những than phiền phổ biến trong tổng số 12 bệnh nhân (chiếm tỷ lệ 37.5%).

Các vấn đề về tuyến giáp có thể gây nên tình trạng nám da

5/ Nguyên nhân khác

Ngoài ra còn một số nguyên nhân khác có thể gây nám da như: sử dụng mỹ phẩm kém chất lượng, chế độ ăn uống và sinh hoạt không điều độ, hay sử dụng các chất kích thích như rượu bia, thuốc lá, uống chưa đủ nước hàng ngày.

>> Tham khảo thêm: TOP 10+ kem trị nám tốt nhất hiện nay

III/ Các biện pháp phòng ngừa nám da trong cách trị nám da

1/ Uống đủ nước

Uống đủ nước hàng ngày

Về mặt giải phẫu, thành phần chiếm 75% thể tích cơ thể con người là nước. Với làn da, nước là tác nhân giúp thanh lọc, thải độc để làn da luôn láng mịn và sáng bóng thông qua cơ chế tiết mồ hôi.

Do đó, việc uống đủ lượng nước hàng ngày được xem là một biện pháp đơn giản và dễ dàng để giúp làn da luôn khỏe mạnh. Một làn da khỏe thì các bệnh, tật và các tình trạng nguy hiểm của da như nám cũng sẽ không có cơ hội để phát triển.

2/ Xây dựng chế độ ăn uống hợp lý

Việc chăm sóc cho làn da của bạn luôn khỏe mạnh thật ra rất đơn giản. Bên cạnh việc sử dụng các loại mỹ phẩm, thì việc xây dựng chế độ ăn uống khoa học cũng là điều vô cùng quan trọng, vì một chế độ ăn uống cân bằng và hợp lý luôn có mối liên quan mật thiết tới sức khỏe của làn da.

3/ Hạn chế tác động từ ánh sáng mặt trời

Để phòng ngừa ảnh hưởng từ ánh sáng mặt trời, bạn nên mặc quần áo bảo hộ, đeo kính râm loại từ CAT. 2 trở lên và che chắn cẩn thận trước khi đi ra ngoài, đặc biệt ở các nước nhiệt đới như Việt Nam. Ngoài ra, phái nữ nên sử dụng thêm kem chống nắng được các chuyên gia khuyên dùng để giảm thiểu khả năng tiếp xúc với tia UV có hại.

4/ Sử dụng các loại mỹ phẩm chính hãng có chất lượng đảm bảo

Các bạn nên lựa chọn các loại mỹ phẩm chính hãng, uy tín, có chất lượng đảm bảo để làn da luôn khoẻ mạnh. Một làn da khoẻ sẽ giúp hạn chế nguy cơ xuất hiện tình trạng nám.

IV/ Phác đồ điều trị nám da tốt nhất trong cách trị nám da

Cách trị nám da tốt nhất là sử dụng phối hợp các loại kem làm trắng da loại hydroquinone và phòng tránh sự tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, cũng như việc phơi nhiễm với hormon estrogen. Bên cạnh việc tránh tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, khi chúng ta ngưng sử dụng các loại kem chống nắng hoá học có chỉ số SPF cao (50 hoặc cao hơn) sẽ giúp ngăn chặn sự phát triển của nám.

Phác đồ điều trị đầu tay trong cách trị nám da thường bao gồm các liệu pháp có tác động cục bộ, thường là dưới dạng bộ ba phối hợp của Hydroquinone 4%, Tretinoin 0.05% và Fluocinolon Acetonid 0.01%. Nếu không có sẵn cả 3 loại hoặc bệnh nhân có cơ địa quá mẫn, việc sử dụng 1 loại kem bôi riêng lẻ hoặc phối hợp 2 trên 3 loại kem bôi ở trên cũng cho kết quả khả quan trong cách trị nám da.

Việc sử dụng các loại mặt nạ hoá học hay áp dụng liệu pháp điều trị nám bằng laser có thể gây ra những tác dụng không mong muốn như tình trạng hoại tử thượng bì, tăng sắc tố sau viêm hay xuất hiện sẹo dạng phì đại. Đây là các biện pháp can thiệp thuộc loại ưu tiên hai trong cách trị nám da, chúng ta chỉ nên áp dụng khi cách dùng các loại kem bôi cục bộ thất bại. Tuy nhiên, khi điều trị với bác sĩ da liễu có kinh nghiệm thì việc sử dụng mặt nạ hoá học và điều trị nám bằng laser thường an toàn và tốc độ hồi phục tình trạng nám có thể diễn ra nhanh hơn, nên bạn cũng có thể cân nhắc nếu muốn tìm một cách trị nám da hiệu quả.

V/ Một số lưu ý khác trong cách trị nám da

Khi trị nám da, người bệnh không nên dùng các loại mỹ phẩm trên làn da nhạy cảm của mình vì có thể làm trầm trọng thêm tình trạng của bệnh. Bệnh rối loạn sắc tố da ngoại sinh (Ochronosis) có thể xảy ra khi bạn sử dụng các loại kem bôi ngoài da có chứa nhiều steroid trong thời gian dài.

Người bị nám da nên phòng tránh hoàn toàn việc tiếp xúc với ánh sáng mặt trời, vì đây là điều tiên quyết trong việc loại bỏ và ngăn ngừa tái nhiễm nám da. Người bị nám chỉ nên sử dụng kem làm trắng da và giảm nám lên vùng da tối màu. Với việc tuân thủ nghiêm ngặt việc phòng tránh ánh sáng mặt trời, kết hợp với việc sử dụng kem làm trắng da và giảm nám tại chỗ, vùng da bị nám sẽ trắng sáng đều màu và bật tone sau đó.

Ngoài ra, người bị nám da cũng không nên tẩy da chết quá nhiều lần khi chăm sóc da, thông thường chỉ nên thực hiện từ 1-2 lần/ tuần. Vì nếu lạm dụng thường xuyên sẽ khiến da dễ bị khô, dễ tổn thương, cũng như làm trầm trọng thêm tình trạng nám và sạm da.

► Để biết thêm chi tiết về cách trị nám da và skincare chuẩn, hãy click vào biểu tượng Zalo hay Messenger tại góc dưới bên phải màn hình để trực tiếp trao đổi với chúng tôi. Bạn cũng sẽ nắm được thông tin về các chương trình khuyến mãi mới nhất.

>> Xem thêm: Kem làm mờ vết thâm nám, làm trắng da ban đêm Sakura Spot Care Whitening Night Cream.

>> Tài liệu tham khảo:

1/ Melasma; Hajira Basit, Kiran V. Godse; Ahmad M. Al Aboud, Aug 8th 2022.

----------------------------------------

Hệ thống Nhà thuốc Việt luôn sẵn sàng phục vụ và đồng hành vì sức khỏe của bạn và gia đình!

• Website: https://nhathuocviet.vn/

• Hotline/Zalo: 0985508450

• Fanpage: https://fb.com/hethongnhathuocviet